Fijne feestdagen!

Tafel van 7, een community van jonge wereldverbeteraars

Heel tof en vereerd dat ik mij mag aansluiten bij de Tafel Van 7, een community van jonge wereldverbeteraars. Tijdens Tafels van 7 en Community Events komen de impact makers samen om elkaar te versterken. Klaar om te inspireren, verbinden en impact te vergroten!

Meet een Tafelaar: Rinke Huisman
"De maatschappij verandert in een rap tempo en wordt steeds digitaler. Daarbij mag het onderwijs niet achterblijven. Met mijn initiatief OOg wil ik een bijdrage leveren aan innovatieve en duurzame onderwijsprojecten die inspelen op vaardigheden die kinderen nodig hebben voor de toekomst. Leerlingen worden niet meer opgeleid voor een baan, maar voor het leven. Het traditionele onderwijs speelt hier te weinig op in. De missie van OOg is om dit onder de aandacht te brengen: ik wil mensen en organisaties in beweging zetten om samen te werken aan een verbetering van de kwaliteit van ons onderwijs!"

Hoe kan de community jou helpen?
"Ik ben op zoek naar duurzame en innovatieve onderwijsprojecten om mijn steentje aan bij te dragen. Ik ben echter geen ondernemer in hart en nieren. Dus advies over het beter uitrollen van mijn onderwijsconcepten is welkom! Daarnaast vind ik het zeer waardevol en inspirerend om mensen te ontmoeten die in het werkveld van onderwijs en duurzaamheid actief zijn. Wie weet kunnen we elkaars initiatieven versterken, of iets nieuws opzetten!"

Hoe kan jij de community helpen?
"De Tafel van 7 community mag mij benaderen voor advies of vragen bij het opzetten van nieuwe projecten in het onderwijs. Ik kan mij verplaatsen in een docent, weet hoe schoolsystemen werken en heb daarnaast een aardig netwerk opgebouwd binnen het onderwijs. Tot slot kun je mij altijd inschakelen om je schrijfwerk te laten checken op spelling en grammatica, ik blijf een juf!"

Interesse in een Tafel van 7 over...
"De toekomst van ons onderwijs"

Geschreven door: Nathalie Angenent

Terra Nova wint ASN Wereldprijs!

OOg is sinds begin dit jaar nauw betrokken bij het burgerschapsspel Terra Nova. En het goede nieuws blijft maar komen. In juni vond er al een succesvolle crowdfundig plaats waarbij er ruim 8000 euro is opgehaald. Hiermee kan OOg onder andere de docentenhandleiding gaan schrijven. In september heeft Terra Nova zich ingeschreven voor de ASN Wereldprijs. Na een afvalrace van 2 maanden, en in het algemeen na een hoop 'nee-s' en 'dat kan niet-s' het afgelopen jaar, ontving Terra Nova 16 november van 330 projecten de grootste prijs..!

We hadden het niet durven dromen. Vreugdedansjes zijn gedaan. Het gewonnen ontwikkelbudget van 10.000 euro wordt besteed aan o.a. een online platform. Daar kunnen leerkrachten/begeleiders updates vinden en hun eigen eiland-dilemmakaartjes maken, op basis van wat bij hen speelt. Uiteraard zal OOg hier ook als adviseur optreden. Verder werken we toe naar levering van de eerste editie volgend jaar!

We zijn trots en dankbaar dat Voor de Wereld van Morgen / ASN Bank voor dit project durft te gaan.
Dat is mede te danken is aan de mensen die zich wilden inzetten voor Terra Nova. Ontzettend bedankt aan iedereen die heeft gestemd en in het algemeen heeft meegedacht, vrienden en collega's heeft overtuigd en natuurijk eerder de crowdfunding heeft gesteund - daarmee ging alles rollen.

Kortom. Bedankt!!
Lisa en Rinke

meer informatie over Terra Nova lees je hier: http://www.lisahu.nl/terra-nova/

Wat hebben een wetenschapper en Habits of Mind met elkaar gemeen?

Afgelopen vrijdag keek ik naar de uitzendingen van Kijken in de ziel: wetenschap


















2 vragen zijn mij het meeste bij gebleven en deel ik hieronder in een lijstje:

Wat is wetenschap?

Wetenschap is.....
- ontdekken hoe dingen/mensen/dieren/verschijnselen werken
- de enorme zoektocht naar hoe wij en de wereld in elkaar zit
- de meest systematische manier om de wereld buiten en in ons te begrijpen
- de productie en het doorgeven van wat wij als nieuwe kennis beschouwen
- het bekennen van wat je zou kunnen (objectieve werkelijkheid) leren kennen door feiten en verschijnselen te onderzoeken.
- extrapoleerbare kennis
- wetenschap is kennisverwerving, zoeken naar nieuwe dingen. Wetenschap is wijsheid vergaren. En wijsheid en kennis zijn twee verschillende dingen. Kennis is antwoorden verzamelen, terwijl wijsheid veel meer te maken heeft met op de juiste vragen uitkomen. Wijsheid vind je door de juiste vragen te stellen.
- Metafoor: wetenschap is het begin zoeken van het plakband rolletje. (frustrerend dus, maar als je het beginnetje hebt gevonden het afrollen als vanzelf lijkt te gaan)
- trial en error
- wetenschap geeft je ruimte om te twijfelen. ruimte voor twijfelen is een belangrijke functie van wetenschap.
- het gevoel dat je iets aan het ontdekken bent, drijft elke wetenschapper voort.
- er niet vanuit gaan dat alles vanzelfsprekend is

Het is ontzettend interessant zoveel verschillende definities er door verschillende wetenschappers gesteld worden in deze aflevering.













In de tweede vraag kwam voor mij duidelijk de link met Habits of Mind naar voren. Herken jij ook de verschillende denkvaardigheden? Zoek de verschillen ;-)

Wat typeert een succesvolle wetenschapper?


- nieuwsgierigheid
- originele denker
- argwanend
- eigenwijs
- eigen ideeën
- focus
- analytische denker
- veelzijdigheid
- opmerkzaamheid
- uithoudingsvermogen
- doorzettingsvermogen
- incasseringsvermogen
- beschikt over theoretisch kader
- om kunnen gaan met frustratie
- gezond (boeren), pragmatisch verstand
- om kunnen gaan met afwijzingen en beledigingen
- vanuit verschillende perspectieven naar een object kunnen kijken

Meer informatie over Habits of Mind lees je op: www.habitsofmind.nl

Er zit een luchtje aan burgerschapsvorming

‘Mijn interesse naar burgerschapsvorming komt voort uit een gemis. Ik ben van mening dat we in ons onderwijs nog (te) veel de nadruk leggen op het product en de kennisoverdracht.’ Rinke Huisman luisterde naar het debat over burgerschapsvorming in De Balie op woensdag 15 juni, wat het einde markeerde van een tour langs tien middelbare scholen die hierover met elkaar in gesprek waren geweest. 

Burgerschapsvorming. Er zit een luchtje aan deze term, zo schrijft ook Jasper Rijpma in zijn blog. Reden te meer om een debat te organiseren in De Balie. Op 16 mei was de première van de documentarire ‘Maatschappijleer’, waarin startende docent Daan Faasen wordt gevolgd. Een maand lang heeft de film getoerd langs tien VO scholen om in kaart te brengen wat zij aan burgerschapsvorming doen. Woensdag 15 juni was het slotdebat in De Balie in Amsterdam om de opbrengsten te bespreken, maar vooral ook om het gesprek gaande te houden.

Gemis

Mijn interesse naar burgerschapsvorming komt voort uit een gemis. Ik ben van mening dat we in ons onderwijs nog (te) veel de nadruk leggen op het product en de kennisoverdracht. Terwijl er zoveel meer te halen valt door te kijken naar het proces en de zogenoemde vaardigheden. We moeten kinderen leren kritisch en creatief te denken, werken aan hun probleemoplossend vermogen. In een persoonlijke zoektocht heb ik mijn antwoord hierop gevonden in de Habits of Mind. Met zo’n zoektocht zijn veel leerkrachten op dit moment bezig. Eén van de terugkerende vragen deze avond in de balie: 

‘Wat verstaan we onder burgerschap?’

Een moeilijk te vatten begrip

Ter inleiding gaf docent Simon van één van de deelnemende scholen ons een korte samenvatting over de gesprekken die gevoerd zijn met de tien VO scholen. Burgerschap blijkt een moeilijk te vatten begrip. Sommige scholen hebben daar veel ideeën bij, andere zitten met de handen in het haar. Een gemeenschappelijke gedachte was: 

‘Waarom hebben we het niet veel vaker over burgerschap?’

De scholen zijn ook kritisch. Ze zijn in de veronderstelling dat de overheid meetbaarheid van hen verwacht, maar ze weigeren het te zien als een afvinklijst. [Lees: een innerlijke hoera van mijn kant!]

Het debat van de avond ging van start met een panelgesprek met staatssecretaris van onderwijs Sander Dekker, Jasper Rijpma (VO-docent op het Hyperion én oud-Leraar van het Jaar) en Bram Eidhof (promovendus UvA). De staatssecretaris gaf duidelijk aan dat we sinds de invoering van de burgerschapstaak in het onderwijs in 2006 nog steeds te weinig doen.

‘Wat mij betreft beginnen we hier vanavond aan,’ stelde hij. ‘De geestelijke bewapening van kinderen is nodig, omdat dit niet altijd vanuit huis gedaan kan worden’. Hij krijgt bijval van Bram Eidhof: ‘De goede wil is er, maar burgerschap mist nog definitie, prioriteit en budget. Dat zijn randvoorwaarden en als die niet gefaciliteerd worden zie ik de stagnatie nog niet voorbijgaan.’

Dat er nog definitie mist bleek wel uit het antwoord van Sander Dekker op de vraag: In eigen woorden, wat is burgerschap voor jou? ‘Ik denk dat burgerschap betekent dat je weet wat het is om in een gemeenschap, een samenleving een goede bijdrage te leveren. En wat dat vraagt om erbij te horen, hoe ga je met elkaar om. En dat het ook een vaardigheid vraagt…’ En zo gaat het nog even door.

Een hele mond vol en ik ben zelf het spoor al bijster. Dit toont ook aan waarom het zo moeilijk is om burgerschap invulling te geven, laat staan dat we het allemaal eens zijn over wat daar dan precies onder valt. Het debat dwaalde af richting discriminatie en ongelijke kansen. Blijkbaar een pijnpunt waarvan mensen de behoefte voelen om die te delen. De staatssecretaris stelde terecht ter discussie of deze thema’s ook op het bordje van onderwijs moeten vallen.

Een welkome vraag uit het publiek kwam van Chantal Deken van Stichting Discussiëren kan je leren: ‘Is burgerschap voornamelijk kennis, is het een vaardigheid, is het een attitude of is het een gevoel?’ Hieruit blijkt ook dat die definiëring niet echt van de grond komt, het is een grijs gebied. De vraag roept zich bij mij op: als het om een attitude en een gevoel gaat, hoe meetbaar kan je het dan maken? En moet je dat wel willen?

Ben ik eigenlijk een goede burger?

Er is misschien geen statisch antwoord te geven op die vraag. Wel is het interessant om deze aan jezelf, collega’s of kinderen te stellen. Bram Eidhof heeft in zijn proefschrift onderzocht wat goed burgerschap is en wat werkt in de school. In de discussie over burgerschap ziet hij terug dat men het spannend vindt daar normatief in te zijn. Zo voelen docenten zich onvoorbereid om gesprekken te voeren in de klas over maatschappelijk controversiële onderwerpen. Maar hij steekt ons een hart onder de riem: ‘We moeten niet blijven hangen in de discussie, want er is wel degelijk een consensus.’

Zijn advies is om deze consensusdoelen te combineren met schoolspecifieke doelen. Toch schuilt er zelfs in de consensusdoelen tegenstrijdigheid. Zolang we het maar met elkaar eens zijn hoor je niemand klagen. Maar als iemand de grens opzoekt, bijvoorbeeld in zijn vrijheid van meningsuiting, vinden we het maar wat lastig om daarmee om te gaan. Iets waar je je als leerkracht heel onzeker over kan voelen.

Burgerschap concreet gemaakt

Voor het tweede gedeelte van de avond gingen de bezoekers in gesprek over de volgende vraag: ‘Wat zijn concrete handelsperspectieven voor burgerschapsvorming op school?’

Ik zat zelf niet aan tafel, maar Lisa Hu, die ik in mijn zoektocht naar burgerschapsvorming heb ontmoet, wel. Lisa is afgestudeerd aan de Design Academy Eindhoven en heeft burgerschap concreet weten te maken met het spel en discussietool Terra Nova. Ze vindt in deze avond veel herkenning, ‘het is goed dat er over gesproken wordt, dat we op zoek gaan naar een gemeenschappelijk definitie’, zo vertelt ze mij.

De ideeën uit de rondetafelgesprekken, de één concreter dan de ander, zijn zeker de moeite waard om te onderzoeken:

• Inventariseer samen wat er eigenlijk al gedaan wordt aan burgerschap.
• Begin iedere dag met een (kring)gesprek over de actualiteiten. Of vraag: wat speelt er in jouw leven?
• De praktijk is veel krachtiger dan het klaslokaal, ga ontmoeten! Ga voor georganiseerd ongemak. Organiseer schooluitwisselingen (Hyperion Lyceum geeft hier een mooie invulling aan).
• Burgerschap is niet te vangen in één project, het moet dagelijks en schoolbreed terugkeren.
• Werk op drie niveaus aan burgerschap: schoolleiding, de docenten en de leerlingen.

Er waren veel geluiden over ‘we moeten het samen doen, het gaat om inleven, de ander leren kennen’, maar ook ‘ken uzelf’. Bij het geopperde ‘we zijn gewoon mét elkaar, niet tegen de ander’ plaatst Lisa wel een kanttekening ‘Dat klinkt heel harmonieus, maar uit Brams proefschrift blijkt dat hecht met elkaar zijn ook altijd betekent dat er een groep is waar je tegen bent,’ aldus Lisa.

Kortom, over dit thema zijn we nog niet uitgepraat. Daarom tot slot een concrete vraag van mij en Lisa aan u: Waar loopt u tegenaan bij burgerschapsonderwijs? Wat zijn de knelpunten? Laten we het gesprek vooral op gang houden! Reageren kan onder dit bericht of via rinke@onderwijsenontwikkeling.nl of info@lisahu.nl

We hopen van u te horen en zo samen de spruitjeslucht rondom burgerschapsonderwijs te verdrijven!

Meer weten?

Het debat over deze avond terugkijken

2Doc: Maatschappijleer

Foto Terra Nova: Mischa Haller
Dit artikel is verschenen op www.hetkind.org op 27 juni 2016

Kinderen maken hun eigen minimaatschappij

Onlangs is er een crowdfunding gestart over het toffe onderwijsproject Terra Nova waar ik aan mee mag werken! Neem snel een kijkje of nog beter: help een handje mee!

Met de discussietool Terra Nova organiseren kinderen in teams hun eigen minimaatschappij op een onbewoond eiland. De kinderen worden uitgedaagd door kaartjes met morele dilemma’s, waar ze samen creatieve oplossingen voor bedenken. Met wie delen ze hun vis? Hoe lang zorgen ze voor een zieke kampgenoot? Zijn ze bereid hun eiland te delen met nieuwelingen?

Terra Nova behandelt onderwerpen waar volwassenen ook nog niet over uit zijn. Maar het spelmateriaal haalt deze abstracte zaken naar de belevingswereld van kinderen. In plaats van termen en theorie, gebruikt Terra Nova metaforen voor lastige thema’s: concrete gebeurtenissen met vissen en kokosnoten. Zo kunnen ook kinderen afwegen wat er nodig is voor een goedwerkende samenleving en verkennen ze samen hun eigen ‘goed’ en ‘fout’.

Terra Nova is ontworpen door Lisa Hu, samen met kinderen, leerkrachten en andere onderwijsprofessionals.
De tool is ontwikkeld met het oog op kinderen van ± 9 t/m 12 jaar, maar mogelijkheden om uit te breiden naar een oudere leeftijdsgroep worden onderzocht!

De campagne loopt nog tot en met 30 juni 2016.

meer info over dit project:
Website: www.lisahu.nl/terra-nova
E-mail: info@lisahu.nl of info@onderwijsenontwikkeling.nl
Crowdfunding: www.aandeelindebuurt.nl/nl/projects/terra-nova
Facebook: www.facebook.com/terranovaminimaatschappij

Speech teacher Caroline Beasley

Op de conferentiedag van Be Kind Work Hard in Berghem heeft leerkracht Caroline Beasley met haar verhaal veel indruk achtergelaten op alle aanwezigen. Deze wil ik graag delen, in tekst en beeld.
Mijn advies: ga er even goed voor zitten en laat het op je inwerken.

De tekst vind je hier.


Caroline Beasley Speech(1) from HETKIND.ORG on Vimeo.

BE KIND WORK HARD

Op 23 maart a.s. vindt in Berghem bij Oss een bijzonder evenement plaats. Met zes leraren uit The Essential Schools in Boston en New York hebben we een goed gesprek over waar zij voor door het vuur gaan. Ik ben daar zelf ook aanwezig als gespreksleider. The Essential Schools werken ook met Habits of Mind, dus dubbel interessant!

Bij het gezamenlijk ontwerpen van een project springen de vonken er opnieuw af. Compassie, relatie en bemoediging.... de woorden krijgen een diepere betekenis voor je. Wil je er ook bij zijn? Kijk voor meer info op: http://www.skbo.nl/wp-content/uploads/2016/01/Flyer-BeKindWorkHard-160118.pdf 

Wat we onze leerlingen afnemen

Prachtig filmpje gemaakt door Habits of Mind Nederland, 

naar een gedicht van Dr. John Edwards, 

op de muziek van Snowpatrol - Open your eyes

Just an ordinary day at the office